De* spieren zijn vaak de oorzaak bij stijve benen. De benen dragen ons hele gewicht en de spieren zijn verantwoordelijk voor de bewegingen en de stevigheid waarmee we staan, lopen, sporten en dergelijke. Spieren hebben zuurstof en energie nodig, door beweging maken we ze soepel en blijven ze elastisch. Ons lichaam heeft verder een beschermingsmechanisme waardoor vitale onderdelen eerst van benodigde stoffen worden voorzien. Bij zuurstofblokkades of te weinig voedingsstoffen krijgen de benen te weinig stoffen die nodig zijn om te functioneren waardoor ze stijf aanvoelen. Dit is ook de reden dat mensen met een stevige griep last krijgen van stijve en stramme benen. Maar ook dat iemand met ademhalingsmoeilijkheden zich slap op de benen voelt.
Een andere oorzaak voor stijve benen die niet zomaar verdwijnt, is artrose in de gewrichten. Bij artrose verdwijnt het kraakbeen dat als bescherming dient voor de botten. In de gewrichten ontstaan vergroeiingen waardoor het gewricht niet meer normaal kan functioneren. Soms kan de arts een tijdelijke oplossing bieden met het weghalen van botstukjes. Afhankelijk van de leeftijd en lichamelijke conditie wordt soms besloten om een kunststof gewricht te plaatsen. Knieblessures zorgen altijd voor stijve benen omdat het gewricht niet gebogen kan worden. De oorzaak is vaak vocht in het kniegewricht dat weefsel, banden en de knieschijf van de plaats kan drukken. De stijfheid van de benen verdwijnt meestal als het vocht is verdwenen. In de meeste gevallen wordt rust aangeraden maar soms kan er ook een drain geplaatst worden om het vocht snel te verwijderen. Bij mensen met aanhoudende enkelproblemen kan besloten worden om het enkelgewricht vast te zetten. Bij deze ingreep is het been blijvend stijf.