Bij oorpijn kan er een onderscheid worden gemaakt tussen een ontsteking van het uitwendige oor en van het middenoor. Een uitwendige oorontsteking ontstaat dikwijls door vocht in het oor, waarin zich bacteriën of schimmels hebben weten te ontwikkelen. Soms spreekt men daarom ook wel van een natte variant. Tevens kan er eczeem aanwezig zijn of, door peuteren of veelvuldig schoonmaken, irritaties optreden, deze kunnen jeuk en pijn veroorzaken. In bepaalde gevallen zijn dit soort klachten te vergelijken met een infectie van de huid. In dit geval is er sprake van een droge variant.
Bij een middenoorontsteking zwelt het slijmvlies van de neus- en/of keelholte op, vaak kort na een ziekte zoals verkoudheid of griep. Daardoor kan de verbinding tussen de neus- en de keelholte met het middenoor (door middel van de zogenaamde de buis van Eustachius) dicht gaan zitten. Virussen of bacteriën in het afgesloten middenoor kunnen zich vervolgens gaan vermenigvuldigen en op die manier een ontsteking vormen welke dikwijls samen gaat met koorts. Door de ontsteking ontstaat eveneens vocht dat echter niet weg kan omdat de buis van Eustachius verstopt zit. Door het ophopen van vocht komt er druk op het trommelvlies te staan en dat veroorzaakt oorpijn. In bepaalde gevallen breekt het trommelvlies echter spontaan open en kan het ontstekingsvocht naar buiten lopen. De pijn verdwijnt dan vaak snel. Het trommelvlies gaat vervolgens vanzelf weer dicht. Hoewel een middenoorontsteking vooral bij kinderen tot zes jaar voorkomt kan ook een volwassen persoon hier mee te maken krijgen.
Volwassen personen en de wat oudere kinderen kunnen voor de duur van drie dagen zelf behandeld worden met medicatie die vrij te verkrijgen is. Indien de pijn hierna niet weg is dan moet een arts geraadpleegd worden. Dit geldt ook voor gevallen waarbij de oorpijn samen gaat met koorts.