Ontstekingen aan het tandvlees kan men gemakkelijk herkennen aan de rode kleur en het snel gaan bloeden, zelfs bij een zeer lichte aanraking ervan zoals bij het poetsen of bij het eten van vast voedsel. Doordat het tandvlees slap is geworden zal het niet langer stevig genoeg rondom de tanden heen liggen. Het is eveneens mogelijk dat het tandvlees op gaat zwellen bij een ontsteking.
De rode kleur van het tandvlees ontstaat doordat de aanwezige bloedvaten zich gaan verwijden. Een dergelijke verwijding zijn het gevolg zijn van stoffen welke door het lichaam af worden gegeven op het moment dat er infecties ontstaan zijn door de bacteriën welke in het tandplak en het tandsteen aanwezig zijn. *
Doordat* er, bij een ontsteking van het tandvlees, ruimte tussen de tand of kies en het tandvlees ontstaan kunnen er bij het poetsen van de tanden haarvaatjes, die in het tandvlees gelegen zijn, geraakt worden en zo stuk gaan. Er zal daardoor bij tandvleesontsteking snel een bloeding kunnen *ontstaan.
Het* zwellen van het tandvlees bij een ontsteking is een zogenaamde positieve zwelling. Op het moment dat er namelijk een negatieve zwelling op zou treden zou het tandvlees zich juist terug gaan trekken van de tand. Door een te grote druk op het tandvlees uit te oefenen bij het poetsen van de tanden en kiezen kan het tandvlees geïrriteerd raken en zich eveneens terug gaan trekken. De tandhalzen komen op die manier bloot te liggen en worden daardoor gevoelig. Prikkels van buitenaf zoals bijvoorbeeld warmte en koude voelen dan erg onprettig aan in de mond.