De vorm van astigmatisme welke het meest frequent voorkomt is vanaf de geboorte aanwezig en kan worden geweten aan een lichte kromming van het hoornvlies in de ogen. Het hoornvlies is in plaats van rond, ovaal met een steile welving in één richting en juist een lichte welving in de andere richting. Dit type astigmatisme kan langzaam verergeren naarmate de leeftijd vordert. Minder frequent kan astigmatisme worden geweten aan een oogaandoening zoals keratoconus of aan oogletsel dat een litteken op het hoornvlies achtergelaat.
Het grootste deel van alle mensen hebben een lichte vorm van astigmatisme, waarbij men overigens niet veel, of helemaal niets, merkt aan het gezichtsvermogen. In ernstiger gevallen van astigmatisme kan men hier wel problemen van ondervinden. Astigmatisme kan namelijk het gezichtsvermogen op een aantal verschillende manieren aantasten. De klachten kunnen dan zijn: leesproblemen doordat men te maken krijgt met wazig wordende letters wanneer men wil lezen. Maar ook het onvermogen om voorwerpen niet scherp te zien, zowel van dichtbij als van veraf.
Op het moment dat men last heeft van dergelijke klachten dan is het aan te raden om een oogmeting uit te laten voeren door een opticien of een oogarts. Astigmatisme kan namelijk normaal gesproken gecorrigeerd worden met een bril met daarin speciale cilindrische glazen welke de onregelmatige kromming van het hoornvlies weten te compenseren. Eveneens harde, zuurstofdoorlatende contactlenzen zijn in zo’n geval mogelijk. Zachte lenzen zijn in de regel minder geschikt, al bestaan er wel zachte lenzen welke astigmatisme kunnen corrigeren. Bij bepaalde mensen kan astigmatisme gecorrigeerd worden met een operatieve ingreep waarbij de vorm van het hoornvlies wordt veranderd.