Mazelen wordt net zoals rodehond, waterpokken, de vijfde- en de zesde ziekte door virussen veroorzaakt. De virussen zitten in druppeltjes komen het lichaam binnen via de mond of de neus. Eveneens kunnen de virussen zich verspreiden door het hebben van een rechtstreeks contact met iemand die reeds met het mazelenvirus is besmet, zoals bij het geven van een hand of via een deurknop of speelgoed. De besmette persoon hoeft echter zelf nog niet op de hoogte te zijn van de besmetting omdat twee dagen voor het optreden van verschijnselen men reeds besmettelijk is voor anderen.
De periode tussen de besmetting en het daadwerkelijk krijgen van mazelen duurt acht dagen tot twee weken. De klachten beginnen met verschijnselen die lijken op die van een gewone verkoudheid. Hierbij kan men denken aan niezen, hoesten, pijn in de keel, een loopneus en rode (ontstoken) ogen. Verder ontstaat koorts welke na drie dagen weer zal gaan zakken en zullen er witte plekjes aan de binnenzijde van de wang te zien zijn. De vierde of de vijfde dag van de ziekte ontstaan er roodpaars vlekjes in het gelaat evenals achter de oren welke zich verder verspreiden naar de romp, benen en armen en welke samen kunnen gaan vloeien. Rond de zesde dag van de ziekte begint de uitslag af te nemen en na een week is de uitslag in de meeste gevallen volledig verdwenen.