COPD is een afkorting van de Engelse term Chronic Obstructive Pulmonary Disease, dit kan worden vertaald met chronisch obstructieve longziekte (er is dus een voortdurende obstructie in de longen aanwezig). Het betreft een verzamelnaam voor de longaandoeningen chronische bronchitis en longemfyseem. In de volksmond spreekt men eveneens van een rokerslong als men COPD aan wil duiden.
Bij chronische bronchitis zijn de oorzaken dikwijls ontstekingsprocessen die zich manifesteren in de kleine luchtwegen (de bronchioli). De bronchusklieren zijn in zo’n geval vergroot waardoor er overmatig veel slijm geproduceerd zal worden. Die slijm ontstaat door de vorming van littekens in de wand, dus het gladde spierweefsel, van de bronchiën. Daardoor zullen deze slijmvliezen op gaan zwellen met als gevolg dat er een gedeeltelijke obstructie van de luchtwegen zal ontstaan.
Bij een longemfyseem is de wand van de longblaasjes beschadigd geraakt. De longblaasjes zijn in trosjes verbonden met de kleine luchtwegen (bronchioli) en hebben een stugge structuur die ervoor zorgt dat de luchtwegen open worden houden. Echter wanneer de bronchiolen hun stevigheid verliezen door een dergelijke beschadiging en zullen tijdens het uitademen in elkaar zakken. De luchtblaasjes van de longen (alveoli) worden op die manier alsmaar verder uitgerekt waardoor er structureel een blijvende schade zal ontstaan aan de longen.
De meest belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van COPD is het roken van tabak. In negen van de tien gevallen wordt COPD namelijk veroorzaakt door roken. Hoe dit proces exact verloopt is nog altijd onbekend. Uiteindelijk krijgt tien tot twintig procent van alle rokers te maken met COPD. Het is niet te voorspellen welke persoon er COPD zal krijg en welke niet. Hoe meer en langer men heeft gerookt, hoe groter het risico op het ontwikkelen van COPD. De meeste patiënten met COPD zijn overigens ouder dan veertig jaar.
Behalve roken zijn er nog overige mogelijke oorzaken van COPD. Bij circa vijftien procent van de personen de lijden aan COPD speelt een langdurige blootstelling aan minuscule stofdeeltjes tijdens het uitoefenen van hun werk een rol (ondermeer door het meeroken en door het inademen van fijnstof). Tevens kan een aangeboren enzymgebrek de oorzaak van COPD zijn.