De oorzaak van bijziendheid lijkt in de meeste gevallen erfelijk te zijn. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat mensen met een genetische variant op chromosoom 15 een grotere kans hebben op bijziendheid. Etniciteit speelt eveneens een rol bij het ontstaan van bijziendheid, in Azië is bijvoorbeeld zeventig tot negentig procent van de bevolking bijziend, terwijl in Europa dit percentage op dertig tot veertig ligt en in Afrika maar tien tot twintig procent bedraagt.
Uit ander wetenschappelijk onderzoek is vast komen te staan dat het slapen in niet genoeg verduisterde ruimtes voor de duur van de eerste jaren van een leven wellicht een voorname rol speelt bij het ontstaan van bijziendheid. Onderzoek naar het zicht van kinderen in de leeftijd tussen de twee en de zestien wees uit dat tien procent van deze kinderen welke in volledige duisternis geslapen hadden bijziend waren, 34 procent van de kinderen welke met een nachtlampje hadden geslapen en 55 procent van de kinderen welke met kamerlicht aan sliepen. Het is mogelijk dat een blootstelling aan te veel kunstlicht tot een overmatige groei van het oog leidt. Behalve het gebruik van een nachtlampje zijn een heleboel slaapkamers niet voldoende donker door lichtoverlast welke van buitenaf komt (bijvoorbeeld door de aanwezigheid van een straatlantaarns). Enkel (rol)luiken en speciale verduisteringsgordijnen houden voldoende licht tegen. De gigantische groei van buitenverlichting in de laatste decennia zou dus eveneens een voorname oorzaak zijn van de toename van bijziendheid over heel de *wereld.
Toch* kan bijziendheid ook worden veroorzaakt door een aantal uiteenlopende afwijkingen aan de ogen, al dan niet aangeboren. Ondanks het feit dat er al jarenlang onderzoek gedaan wordt naar de oorzaken van bijziendheid heeft men nog niet alles weten te ontdekken dat hiermee in verband kan worden gebracht. Om die reden gaat wetenschappelijk onderzoek naar bijziendheid dan ook nog door waardoor mogelijk in de toekomst meer bekend wordt.