Deze verschillende witte bloedcellen hebben ieder een eigen functie binnen het lichaam. De cellen kunnen hun taken op diverse manieren uitvoeren zoals door fagocytose (celvraat), degranulatie (het lozen van pakketjes met actieve stoffen) of het presenteren van antigenen aan andere cellen. Deze zullen dan op hun beurt wederom andere soorten cellen stimuleren tot het produceren van antilichamen.
Neutrofiele granulocyten hebben als taak om te zorgen voor de eerste afweer tegen bacteriële- en overige ontstekingsreacties. De activiteit van neutrofiel granulocyten en het afsterven hiervan zorgt voor de vorming van pus. Monocyten worden eveneens vaak macrofagen als aangeduid op het moment dat deze vanuit het bloed naar overige weefsels zijn gemigreerd.
Eosinofiele granulocyten zullen vooral bestrijden parasitaire infecties. Een verhoogd aantal eosinofiele is ondermeer een indicatie van een infectie door een parasiet.
Basofielen zijn het meest verantwoordelijk voor de allergische- en antigeenreacties door middel van het vrijmaken van de stof histamine welke infecties kan veroorzaken.
Lymfocyten zijn onder andere de T-lymfocyten (zoals de T-helpercellen en de cytotoxische T-cellen), de B-lymfocyten, de Natural Killer cellen en de plasmacellen (dit zijn in feite geactiveerde B-lymfocyten). Hun taak kan worden gevonden bij de specifieke immuunreacties.
Monocyten hebben een soortgelijke stofzuigerfunctie (de zogeheten fagocytose) als de neutrofielen maar wel hebben deze witte bloedcellen een aanzienlijk langere levensduur waarmee deze een geheugenfunctie vervullen. Deze witte bloedcellen presenteren pathogenen aan de T-cellen zodat die opnieuw herkend en vernietigd kunnen worden. Ook bij een reactie op antilichamen spelen monocyten een voorname rol. Op het moment dat monocyten zoals deze vanuit het bloed naar de overige weefsels zijn gemigreerd dan worden ze eveneens macrofagen genoemd..
Doordat de witte bloedcellen het lichaam tegen ongewenste indringers kan beschermen zal iemand die een tekort heeft hieraan ernstig ziek kunnen worden. Met name infectieziektes kunnen dan van tijd tot tijd de kop op steken en het lichaam aanvallen. Een dergelijke patiënt dient dan ook goed beschermt te worden tegen ziektekiemen.