Congenitale cataract komt maar zelden voor. Buiten bekende risicogroepen zoals een genetische afwijking bij de baby of een ontsteking- of medicijngebruik van de moeder tijdens de zwangerschap, is er nog weinig bekend over de oorzaak van aangeboren cataract. Jongens worden vaker geboren met congenitale cataract dan meisjes. Kinderen met aangeboren cataract hebben problemen met het volgen van bewegende voorwerpen, ook kunnen zij hun blik niet op een punt gericht houden. De kinderen volgen bewegingen met hun hele hoofd. Omdat bewegingen snel kunnen gaan, in elk geval voor een klein kind, draait het hoofdje schokkerig van links naar rechts. Dit kan een aanwijzing zijn als je bedacht bent op congenitale *cataract.
Als* een arts het kind onderzoekt zal deze eerst andere aandoeningen uitsluiten. Hiervoor krijgt het kind een uitgebreid neurologisch onderzoek. Bij bepaalde hersenziekten, syndromen en ook een hersentumor ontstaan dezelfde symptomen als bij aangeboren cataract. Als na oogheelkundig onderzoek congenitale cataract wordt vastgesteld dan zal de behandeling vooral bestaan uit training van het zicht en het proberen voorkomen van achterstanden in de ontwikkeling en in het leerproces. Vaak treedt hier een vertraging op. Het kind kan bijvoorbeeld later gaan praten en lopen dan andere kinderen, of als het naar school gaat problemen krijgen met lezen en spreken. In de meeste gevallen wordt congenitale cataract minder tussen de vijf en tien jaar. Een goede begeleiding in deze jaren is belangrijk, als het gezichtsvermogen vooruit gaat dan kan het kind de achterstanden inhalen. Hoeveel minder het in hoeft te halen hoe sneller het kind in hetzelfde ritme loopt als de rest van de klas.