Afhnakelijk van de soort plasmodium zullen de aanvallen zich om de 48 uur voordoen (plasmodium vivax en plasmodium ovale), om de 72 uur (plasmodium malariae), of nog vaker en minder regelmatig (plasmodium falciparum). De laatste vorm, malaria tropica, is de meest ernstige en tevens meest voorkomende, omdat daarbij dikwijls verschillende nauwe bloedvaten van vitale organen verstopt zullen raken. Dit komt doorat plasmodium falciparum, anders dan bij de overige varianten van plasmodium, zowel de niet gerijpte als de gerijpte rode bloedcellen binnen zal dringen. Op het moment dat de bloedvaten in de hersenen verstopt raken dan ontstaat er zogenaamde cerebrale malaria. De prognose van niet behandelde cerebrale malaria is niet goed.
Het is verder niet echt duidelijk of cerebrale malaria door een specifieke stam van falciparum wordt veroorzaakt, door het bereiken van een zekere concentratie parasieten of dat bepaalde personen er simpelweg meer ontvankelijk voor zijn; zo hebben sommige patiënten met cerebrale malaria een verrassend laag aantal parasieten in hun bloed zitten.
Malaria kan (door het verloren gaan van een heleboel rode bloedcellen) samen gaan met bloedarmoede (anemie) evenals met een vergroting van de milt. Een arts kan een dergelijke vergote milt voelen tijdens het uitvoeren van een lichamelijk onderzoek.
Helaas wordt niet in alle gevallen malaria direct als zodanig herkent. Dit heeft met name te maken met het feit dat de verschijnselen die de ziekte met zich meebrengt veel gelijkenis vertoond met de symptomen die men bij geval van de griep te zien krijgt. Door een dergelijke verwarring kan er niet tijdig in worden gegrepen en is de kans op complicaties, of in het meest erge geval sterfte van de patiënt, aanzienlijk groter geworden.