Waarschijnlijk ontstaat de lage rugpijn door de overbelasting van de rug: te snel of te zwaar tillen of door een verkeerde beweging te maken. De spieren van de rug lange tijd spannen is eveneens een vorm van overbelasting. Mensen spannen hun rugspieren dikwijls zonder dat men het zelf in de gaten heeft.
Het is niet in alle gevallen helder waardoor men rugpijn krijgt. Het kan zijn dat meerdere oorzaken op hetzelfde moment een rol spelen. Bijvoorbeeld een slechte fysieke conditie, veel in een auto rijden en te maken hebben met spanningen.
Hoewel lage rugpijn erg vervelend, is wordt dit vaak niet veroorzaakt door iets ernstigs. Zelfs niet op het moment dat de pijn hevig is. Het gaat haast in alle gevallen vanzelf weer over. Geleidelijk krijgt men minder last en na enige tijd kan men weer zonder pijn bewegen. Bij bepaalde personen is de pijn binnen een paar dagen over en in sommige gevallen duurt het een paar weken.
Bewegen zorgt ervoor dat men eerder van de klachten af zal zijn. Een persoon met lage rugpijn moet dan ook in beweging blijven ondanks dat men pijn ervaart. De pijn is namelijk vaak geen teken dat er wat is beschadigd. Men moet het wel wat rustiger aan doen: zo kan men bijvoorbeeld gaan zwemmen, wandelen of fietsen. Wanneer de pijn minder is geworden kan men de bewegingen geleidelijk uit gaan breiden. Lange tijd achtereen in dezelfde houding blijven staan of zitten kan men echter beter vermijden.