Koorts wordt dus veroorzaakt door een verhoogde instelling van de interne thermostaat (deze bevindt in de zogenaamde hypothalamus). Pyrogenen, dit zijn stoffen die koorts op zullen wekken, ontstaan door: een bacteriele vergiftiging op het moment dat er sprake is van een infectie, door het vrijmaken van prostaglandinen bij een infectie of bij een ontsteking maar ook door bepaalde vormen van vergiftiging. In sommige gevallen zal de thermostaat ook van slag kunnen raken door een gering letsel in de hypothalamus zelf, bijvoorbeeld ten gevolge van een hersenstaminfarct.
Van exogene oververhitting is sprake op het moment dat het lichaam in een situatie terechtkomt waarin het niet meer genoeg af kan koelen. De normale lichaamstemperatuur kan dan niet meer worden bereikt. Deze zal daarentegen op gaan lopen zonder dat er een verhoogde instelling van de inwendige thermostaat plaatsvindt. Er wordt ook wel van hyperthermie gesproken in plaats van koorts. In ernstige gevallen kan een dergelijke oververhitting leiden tot een zogeheten hitteberoerte. Het verschil tussen koorts en hyperthermie is dat in het laatste geval de normale homeostatische mechanismen niet meer intact *zijn.
Een* hyperthermie kan bijvoorbeeld ontstaan als men te lang in de volle zon en een zonnesteek oploopt. Maar het kan eveneens gebeuren bij een kind datr achter is gelaten in een auto welke in de zon staat geparkeerd of bij inspanning in een erg warme en vochtige omgeving zoals in de tropen. Hoewel men in een dergelijk geval meer gaat transpireren kan dit het lichaam toch niet voldoende afkoelen.
In het geval van een ernstige hyperthermie (met een lichaamstemperatuur van meer dan 40,5 graden Celsius) moet men het slachtoffer dringend afkoelen door deze persoon naar een koelere plaats te brengen en/of met water verder af te koelen. Een dergelijke toestand zal levensbedreigend zijn op het moment dat er niet adequaat in zal worden gegrepen.