Het eerste onderzoek dat uitgevoerd wordt is het onderzoek van het gezwel zelf. Dit onderzoek wordt gedaan door een patholoog. Voor het onderzoek wordt een stukje weefsel weggehaald bij het gezwel, dit weefsel wordt microscopische onderzocht of op kweek gezet. Bij het op kweek zetten duurt het een paar dagen tot een week voor je de uitslag hebt. Ook al kan een goedaardig gezwel niet verder uitzaaien of omliggende organen en weefsels aantasten, soms moet het operatief verwijdert worden omdat het door verdrukking de gezondheid bedreigd. De organen die verdrukt worden kunnen niet meer goed functioneren. Ook kan een goedaardig gezwel een vernauwing veroorzaken. Bovendien kan het goedaardig gezwel op de verkeerde locatie veel pijn veroorzaken.
De hersenen, longen en het hart zijn de meest kwetsbare omgevingen bij een goedaardig gezwel. Een goedaardig gezwel kan op de diverse locaties voor problemen zorgen als motorische storingen, onherstelbare schade veroorzaken en soms zelfs fataal zijn. Bij hersentumoren kunnen intense hoofdpijnen optreden. Als uit onderzoek blijkt dat het goedaardig gezwel kwaadaardig kan worden dan wordt eerst gekeken of het gezwel zonder problemen verwijdert kan worden. Nadien volgen bestralingen om achtergebleven cellen te vernietigen. Veel goedaardige gezwellen kunnen verwijdert worden. Alleen als een operatie andere belangrijke organen kan beschadigen of als een goedaardig gezwel zit vastgegroeid is dit niet mogelijk. Bij een goedaardig gezwel in de hersenen is vooral de grootte van het gezwel belangrijk bij de mogelijkheid tot opereren. Een gezwel dat niet operatief verwijdert kan worden is een inoperabel gezwel.